OSMANLI DEVLETİNİN KURUCUSU

Taner TÜRKMEN

YAZDI

OSMANLI DEVLETİNİN KURUCUSU

(Osman Gazi’nin hayatı)

KONUYA GİRİŞ: Mütefekkir/ Yazar Mustafa Mete İslamoğlu “DÜNYAYA HÜKMEDEN TÜRK” adlı eserinde Osmanlı imparatorluğunun kurucusu ve en büyük dünya lideri Osman Gaziyi şöyle anlatır.

Dünyanın ibret ve örnek alması gereken bir devlet adamı, aile reisi, baba, devletıni çok seven eşsiz bir kahraman ve TÜRK dünyasının ölümsüz lideri Rahmetli OSMAN GAZİ 1258 yılında Söğüt’te doğdu.

Osman Gazi’nin yaşam ve savaşları tarihsellikten çok, masalsı destansı bir örtüntü içinde, halk söylentileri, ermişlik öyküleri ve mitolojik lejantlarla renklendirilmiştir.
İşte Osmanlı Devleti’nin kurucusu Osman Gazi

İBRET ALINMASI GEREKEN DEVLET BÜYÜĞÜ..

Osman Gazi, Osmanlı Beyliğini kurmuştur. Babası Ertuğrul Gazi, annesi Halime Hanımdır. Hayatı boyunca birçok şehir fethetmiş ve savaşlar kazanmıştır. Kurduğu beylik 600 yıllık hüküm sürecek bir imparatorluğa erişmiştir. Osman Gazi’nin türbesi günümüzde Bursa’da yer almaktadır.

OSMAN GAZİ’NİN HAYATI

Babası Ertuğrul Gazi, Batı Anadolu’da Söğüt Ovası ile Domaniç Yaylasında yaşayan Oğuz Türkleri’nin Bozok boyunun Kayı kolundan olan büyük kalabalık bir obaya başkanlık etti.

Osman Gazi onun küçük oğlu idi. Tarihçi İbn-i Kemal (ö. 1534) Tevarih-i Al-i Osman adlı eserinde Ertuğrul Bey’in Anadolu’ya (Rum’a) geldiğinde iki oğlu bulunduğunu, Söğüt’te göçebe yaşamının sürdürürken 1254’te (hicri 652’de) “aslan yapılı ay yüzlü” küçük oğlu Osman’ın doğduğunu bildirir. Halk söylentilerine göre annesi (ya da babaannesi), Hayma Ana’dır.

Yine tarihçi İbn-i Kemal, Osman’ın gençliğinde “yiğitler arasına girdiğini” ve “vurmada tutmada ve durmada ve oturmada herkesi kendine uydurduğunu” belirtir ve kardeşlerden en küçüğü olmakla beraber “şimşir (kılıç) ve tedbirle cümlesinden evvel olduğunu” bildirir. Bu anlatımın Oğuz destanının temalarına benzer şekilde işlenmiş olduğu barizdir.
1281 yılında 23 yaşında iken Ahi’lerden olan Şeyh Edebali’nin kızı Malhun Hatun ile evlendi.

Bu evlilikten daha sonra Osmanlı Devleti’nin başına geçecek olan
Orhan Gazi doğdu.

OSMANLI BEYLİĞİ’NİN KURULUŞU

Osman Gazi’nin hangi tarihte, ileride Osmanlı Devleti olacak uçbeyliğini kurduğu tarihçiler arasında tartışmalıdır. Kulaca Hisar ve Karacahisar kalelerini fetihleri takiben 1299 yılında İnegöl’ü alması Osmanlı Devleti’nin kuruluşu olarak kabul edilir.

Birçok tarihçi 1299 yılında Anadolu Selçuklular Devleti’nin yıkılışı ile Osman Gazi’nin, Anadolu’nun diğer Türk beylikleri arasında istiklâlini ilan ederek, Osmanlı Devleti’ni kurduğunu kabul ederler. Diğer tarihçiler 1299’da Anadolu Selçuklu Sultanı II. Gıyaseddin Mesud’in Osman Gazi’ye tabl ve bayrak göndermiş olduğunu ve bu tabl ve bayrak ödülleri ile üç beyliğine sembolik olarak istiklâl verdiğini iddia ederler.

Bir ipekçilik ve demircilik merkezi olan Bilecik kalesinin eline geçmesi ile Osman Gazi’nin yetmiş yıllık hayatının üçüncü evresine girmiş olduğu tarihçilerce kabul edilir. Bu hayatının bu evresinde de savaşlar önemli roller oynar.

Bu evrede ilk başarı Köprühisar’ın beylik güçleri eline geçirilmesi ile başlamıştır. Bu dönemde hedef önemli bir Bizans şehri olan ve Üçüncü Haçlı Seferi’nde Latin Haçlıların ele geçirdikleri Konstantinopolis’e karşı Doğu Roma/Bizans İmparatorluğu direniş merkezi olan ve 1261’de tekrar Konstantinopolis’i eline geçirip imparatorluk kuran ve o zamanlar hala imparatorluk tahtında bulunan Paleologos Hanedanı’nın merkezi sayılan İznik idi.

İznik Gölü’nün doğusunda bulunan İznik şehrine karşı olmak üzere golün batı kısmına 1301’de Türkmen nüfuslu Yenişehir kurulmuştur. Osman Bey Yenişehir’i beylik merkezi yapmıştır.
Tarihçi M. Mete İslamoğlu’nun araştırmalarında, 1500’lerde kaleme alınan bir eserin verilerine göre aynı yıl Osman Bey adına ilk hutbe Şeyh Edebali’nin müritlerinden olan Karamanlı Dursun Fakih tarafından Karacahisar’da bir kiliseden çevrilmiş olan camide verildiğini yazar.

Osman Bey beyliği arazisini Oğuz töresine uyarak yakın akraba ve silah arkadaşlarına “dirlik” olarak vermiştir. Böylece Eskişehir kardeşi Gündüz Bey’e, Karacahisar oğlu Orhan Bey’e, Yarhisar Hasan Alp’e ve İnegöl Turgut Alp’e verilir.

Osman Gazi son yıllarında yaşının ilerlemesi ve “damla illeti” yani gut hastalığı yüzünden tarihçilerin bildirdiklerine göre, beylik idaresini oğlu olan Orhan Bey’e bırakır.
Babasının ölümünden sonra tahta geçerek 27 yıl hüküm süren Osman Bey, Osmanlı Hanedanlığı’nın kurucusu ve beyliğin ilk padişahıdır. Osman Gazi parlak bir liderdir. Adil, cesur ve merhametli biri olarak tanınır. Peki Osman Gazi kimdir? İşte çocukları, eşleri ve hayatı…

Osman Gazi, sadece askeri eylenleri ile değil, getirdiği kanunlar ve, akçe basımı gibi yeniliklerle de adından söz ettirmiş bir liderdir. İşte Ertuğrul Bey’in oğlu, Orhan Gazi’nin babası olan Osman Gazi’nin hayatı ve ölümü…

Osman Gazi Ve Hayatı

Osmanlı İmparatorluğu’nun babası Osman Gazi 1258 yılında Söğüt ilçesinde doğdu. Babası Ertuğrul Gazi, annesi Hayme Sultan’dı.Osman Gazi yuvarlak yüzlü, koyu tenli, ela gözlü ve kalın kaşlı uzun bir adamdı. Omuzları oldukça genişti.

Osman Gazi 23 yaşında (1281 yılında) Söğüt’teki Kayi Obasının liderliğine geçti. Çok iyi bir binici ve eskrimciydi. Osman, Mal Sultan ile evlendi. Mal Sultan ile Osman’ın oğulları Orhan babasından sonra Bey oldu.

Osman Gazi’nin Askeri Başarıları
* Tahta yükselişinden sonra kendi etrafında birkaç Türkmen grubu topladı ve Selçuklu I. Alaeddin Keykubad ile işbirliği yaparak Bizanslılara karşı savaştı. Ayrıca Osman Bey ve obası Bitinya bölgesinde (yani günümüzdeki Bursa-Bilecik-İznik yörelerinde) güçlenmek için yerel çatışmalarda bulundu. Samsa Çavuş, Konur Alp, Akçakoca, Aygüt Alp, Gazi Abdurahman başta olmak üzere alpler Osman’a bu çatışmalarda büyük destek vermişlerdir. Osman Gazi’ye dinsel ve moral desteği ise Ahiler vermiştir.

Özellikle Osman Bey’in ikinci eşi Bala Hatun’un babası Şeyh Edabalı ona danışmanlık etmiştir.
* Ermenibeli Muharebesi’de yenilen Osman’ın yeğeni Bay Hoca da bu muharebede şehit düşmüştür. Bu olaydan sonra Osmanlı ilk kale fethini gerçekleştirdi. Osman Bey ve 300 kişilik askerleriyle ‘Kulaca Hisar”a bir gece baskını düzenlemiş ve bu kaleyi eline geçirmiştir.

* Bir ipekçilik ve demircilik merkezi olan Bilecik kalesinin eline geçmesi ile Osman Gazi’nin yetmiş yıllık hayatının üçüncü evresine girmiştir.

* Osman’ın son seferi Bursa kentine karşıdır. Orhan da bu sefer de babasının yanındadır. Bursa’daki zafer Osmanlılar için son derece hayati bir rol oynamıştır.

Suikast Girişimi
Osman 1299 yıllarına gelindiğinde oldukça güçlenmiş ve düşmaları da artmıştır. Bu düşmanlardan Bilecik (Belekona) Tekfuru ona tuzak kurup öldürmeye bile çalışmıştır. Osmanlı Devleti’nin Kuruluşu Osman Gazi’nin hangi tarihte, ileride Osmanlı Devleti olacak uçbeyliğini kurduğu tarihçiler arasında tartışmalıdır. Ancak Kulaca Hisar ve Karacahisar kalelerini fetihleri takiben 1299 yılında İnegöl’ü alması Osmanlı Devleti’nin kuruluşu olarak kabul edilir. Osmanlı’nın ilk başarısı da Köprühisar beylik güçlerinin ele geçirilmesidir.

Ölümü

Osman Gazi son yıllarında yaşının ilerlemesi ile birlikte gut hastalığına yakalanmış ve oğlu Orhan’ın başa geçmesine izin vermiştir. Osman’ın ne zaman öldüğü tam olarak bilinmemektedir. Ancak, 1320’den sonraki olayların tarihçilerce anlatımlarında Osman Bey’in ismi geçmemektedir.

Dünyayı 600 yıl tirtreten insanı rahmetle yad ediyorum